Günlük İzler Yazılar

Eray Kaman Emrah Kaman kardeş mi? Farklı Yaklaşımların Merceğinden Net Bir Cevap Farklı açılardan düşünmeyi seviyorum; özellikle de herkesin konuştuğu ama kimsenin kaynak göstermediği sorularda. Bugün, merak edilen o soruyu birlikte ele alalım: “Eray Kaman ve Emrah Kaman kardeş mi?” Cevabı yalnızca söyleyip geçmeyeceğim; veriye bakanların da toplumsal etkiye odaklananların da içini rahatlatacak şekilde, farklı bakışları yan yana koyacağım. Kısa cevap: Evet. Açık kaynaklı biyografiler, Emrah Kaman’ın kardeşleri arasında Eray Kaman’ın da yer aldığını açıkça belirtir; ayrıca üç erkek kardeş oldukları bilgisi verilir. ([Vikipedi][1]) Veri Odaklı Bakış: “Kaynak ne diyor?” Objektif ve veri odaklı yaklaşım ilk olarak resmî/yarı resmî biyografileri…

Duygu Nedir (İlkokul)? Basitleştirmeyi Bırakalım, Çocukları Ciddiye Alalım Net konuşayım: İlkokulda “duygu”yu yalnızca mutlu–üzgün–kızgın üçlüsüne indirgeyen her yaklaşım, çocukların dünyasını fakirleştiriyor. Tartışmayı açıyorum çünkü çocuklar güçlü bir duygusal zekâ potansiyeliyle geliyor; bizse çoğu zaman onları posterlerdeki gülen–somurtan yüzlere hapsediyoruz. Bu yazı, “duygu nedir?” sorusunu ilkokul seviyesinde ele alırken, konunun zayıf ve tartışmalı yönlerini masaya koyuyor; sözü dolandırmadan, sınıfta gerçekten işe yarayacak önerilerle bitiriyor. Tez: Duygular öğretilmez; fark edilir, adlandırılır ve düzenlenir. İlkokulda hedef not vermek değil, çocukların kendi iç dünyasıyla çalışmayı öğrenmesidir. Duygu Nedir? (İlkokul İçin Net ve Dürüst Tanım) Duygu; bedenimizin verdiği sinyaller (kalp atışı, terleme), aklımızdan geçen düşünceler…

Hesap Makinesi AC Ne Demek? Geçmişten Günümüze Bir Yolculuk Giriş: Tarihçinin Samimi Bir Bakışı Bir tarihçi olarak, geçmişi anlamaya çalışırken en sık karşılaştığım şeylerden biri, belirli bir sembolün ya da kavramın zamanla nasıl evrildiği ve onun içinde bulunduğu toplumu nasıl şekillendirdiğidir. Hesap makinesi, bize pek çok şey anlatabilir. Özellikle “AC” terimi, bugünün dijital dünyasında bir anlam taşıyor olsa da, geçmişte bu terimlerin önemi çok farklıydı. AC, bugün günlük yaşamımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelmiş olan hesap makinelerinin işlevsel ve teknolojik bir yansımasıdır. Ancak bu kavramı anlamadan önce, hesap makinesinin tarihsel yolculuğuna ve onun toplumsal kırılma noktalarına göz atmak çok önemlidir.…

Bağışlanan Bir Evi Mirasçılar Geri Alabilir Mi? Toplumsal Cinsiyet ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir Analiz Hayatın zorlukları bazen, insanlar arasındaki ilişkileri şekillendiren çok derin bir etki yaratabilir. Birçok ailede, bireyler sahip oldukları gayrimenkullerle ilgili duygusal bağlar kurar ve bu bağlar, bazen miras ya da bağış yoluyla bir başkasına aktarılır. Ancak, bir evin bağışlanmasının ardında sadece hukuki değil, toplumsal ve insani birçok faktör de bulunmaktadır. Bugün, bağışlanan bir evin mirasçılar tarafından geri alınıp alınamayacağını, toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet gibi dinamiklerle ele alacağız. Kadınlar, Empati ve Aile Bağlarının Koruyucusu Kadınlar, çoğu zaman aile bağlarını koruma ve güçlendirme konusunda önemli bir…

Aşağıda “Mimoza diğer adı nedir?” sorusunu, toplumsal yapı ve birey etkileşimi merceğinden süzen bir araştırmacının bakışıyla ele alan, sosyolojik analiz içeren özgün bir blog yazısı var. Amacım okuyucuyu kendi toplumsal deneyimlerini de sorgulamaya davet etmek. Bir Araştırmacının Meraklı Başlangıcı: İsmin Ötesinde Toplumsal Bir Soru Sosyolog gözüyle düşünürken, kimi küçük gibi görünen sorular aslında büyük toplumsal bağlara açılan kapılar olabilir. “Mimoza diğer adı nedir?” sorusu, yalnızca botanik bir merak değil; bir ismin anlatamadığı kimlik arayışı, dilsel kültür aktarımı, sembolik anlam dünyası ve normlarla örülü toplumsal düzenin içinden okunacak bir pencere olabilir. Bu yazıda, mimozanın halk dilinde kullanılan adı üzerinden, toplumsal normları,…

Özel Kolluk Hangileri? Güvenlik, Cinsiyet ve Adalet Üzerine Düşünmek Toplumsal düzenin korunması sadece devletin kolluk kuvvetlerinin değil, aynı zamanda özel kurumların da sorumluluğu haline geldi. Ancak güvenliği konuşurken, çoğu zaman “insan”ı ve onun duygusal, kültürel, hatta toplumsal kimliğini unutuyoruz. Ben, konulara farklı açılardan bakmayı seven biri olarak bugün özel kolluğu; sadece görev tanımlarıyla değil, toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve adalet ekseninde konuşmak istiyorum. Çünkü güvenlik sadece bir görev değil, bir toplum bilinci meselesi. Özel Kolluk Nedir ve Hangileridir? Özel kolluk, genel kolluk kuvvetlerinden (polis, jandarma gibi) farklı olarak, belirli bir alanın veya kurumun güvenliğinden sorumlu olan, kanunla yetkilendirilmiş kolluk birimleridir. Bunlara…

Yiyecem Nasıl Yazılır? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Bir Dil Serüveni Bazı kelimeler vardır ki, sadece yazımı değil; onların ardındaki kültür, duygu ve kimlik de tartışılır. “Yiyecem” kelimesi de tam olarak böyle bir kelime. Yazımını düşünürken bile, bir yandan Türkçenin bölgesel renklerini, diğer yandan küresel dil dönüşümünü fark ederiz. Bu yazıda, “Yiyecem nasıl yazılır?” sorusuna sadece dilbilgisel değil, aynı zamanda kültürel, toplumsal ve evrensel bir gözle bakacağız. — Yiyecem mi, Yiyeceğim mi? Yazımın Temel Noktası Dilbilgisel olarak doğru kullanım “yiyeceğim” şeklindedir. Türk Dil Kurumu (TDK) yazım kurallarına göre, fiil köküne gelecek zaman eki “-ecek / -acak”, şahıs ekleriyle birleştiğinde “yiyeceğim, yiyeceksin,…

Hesap Dini Olarak Ne Demek? Psikolojik Bir Bakış Açısıyla İrdeleme Bir psikolog olarak insan davranışlarını anlamaya çalışırken, sıkça karşılaştığım bir kavram vardır: “Hesap dini”. Bu terim, yalnızca dini bir olgu olmanın ötesine geçer, psikolojik açıdan da derin anlamlar taşır. İnsanlar, hayatlarının her alanında bir tür hesap yapma ihtiyacı duyarlar: ne kadar sevildikleri, ne kadar başarı sağladıkları, ne kadar değerli oldukları. Peki, hesap dini olarak ne demek? Bu kavramı, bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji boyutlarıyla analiz ettiğimizde, hem bireysel hem de toplumsal anlamda karmaşık bir yapının şekillendiğini görebiliriz. Bilişsel Psikoloji Boyutu: Hesap Yapma ve Zihinsel Süreçler Bir insan, “hesap dini”ne nasıl…

Pembe Oda Cezaevi Ne Demek? “Ödül” Diye Sunulan Mahremiyetin Politikası Açık konuşayım: “pembe oda”yı bir hak gibi anlatan dilden rahatsızım. Cezaevlerinde evli mahpusların eşleriyle mahrem görüşmesine izin veren bu uygulama, adı gibi yumuşacık bir vaadi temsil ediyor gibi görünse de özünde bir ödül rejimi. Yani devlet “iyi hal” gösterenlere, kurumun müsaitliğine göre, evlilik içi cinselliği sınırlı sürelerle “bahşediyor.” Peki bu gerçekten aile bağlarını güçlendiren bir sosyal politika mı, yoksa mahremiyeti idarenin takdirine bağlayan paternalist bir kontrol mekanizması mı? Pembe Oda: Bir Hak mı, Bir Ödül mü? “Pembe oda”, mevzuatta “eş görüşmesi ödülü” olarak geçiyor. Kapalı ceza infaz kurumlarındaki evli hükümlü…

Güvence Parası Nedir? Ekonomik Denge, Bireysel Tercihler ve Toplumsal Refah Üzerine Bir Değerlendirme Bir ekonomist için her karar, kıt kaynaklar ile sınırsız ihtiyaçlar arasındaki bitmeyen bir denklemdir. İnsanlar ve kurumlar, geleceğe dair belirsizlikleri azaltmak için çeşitli mekanizmalar geliştirirler. Bu mekanizmalardan biri de “güvence parası” kavramıdır. Ekonomik anlamda güvence parası, bir tarafın sözleşmeye bağlı taahhüdünü güçlendirmek, karşı tarafın riskini azaltmak ve işlem maliyetlerini dengelemek için ödenen tutardır. Ancak bu kavram, sadece bir “teminat” değil, aynı zamanda piyasanın güven inşasının da göstergesidir. Ekonomik Perspektiften Güvence Parası Güvence parası, bireylerin veya firmaların ekonomik kararlarında bir “sigorta” işlevi görür. Tıpkı piyasadaki risk primi gibi,…